Filistin Aşı Bulamazken, İsrail nasıl bu kadar hızlı aşılanıyor?

İsrail nasıl bu kadar hızlı aşılanıyor? Yanı başındaki Filistin nereden aşı bulacağını bilemezken İsrail şimdiden dünyada nüfusunu en hızlı aşılayan ülke oldu.

Yanı başındaki Filistin nereden aşı bulacağını bilemezken İsrail şimdiden dünyada nüfusunu en hızlı aşılayan ülke oldu.

~~Yanı başındaki Filistin aşı bulmak için seferber olurken 8.6 milyon kişinin yaşadığı İsrail dünyada nüfusunu en yüksek oranda aşılayan ülke oldu.

31 Aralık 2020 verilerine göre iki haftadan kısa bir süre içerisinde İsrail'de nüfusun yüzde 9'a yakını aşılandı. ABD henüz nüfusunun yüzde 0.95'ini, İngiltere ise yüzde 1.5'unu aşılayabildi.

Bloomberg'ün aşı takibi endeksine göre İsrail'de 800 bin doz aşı vuruldu. Bu hafta sonu ülke nüfusunun yüzde 10'nunun aşılanmış olması bekleniyor.

Şu anki tempoya göre günde 150 bin kişi aşılanırken eski Cumhurbaşkanı Şimon Perez yönetiminde sağlık bürokrasisinde önemli görevler alan Yonatan Adiri mart ayının sonunda bütün nüfusun aşılanacağını tahmin ettiğini söyledi.

Başbakan Netanyahu'nun hükümeti için toplu aşılamanın mart ayı sonunda tamamlanması oldukça önemli çünkü o tarihlerde ülkede seçim yapılacak. İsrail, Pfizer ve Moderna aşısı kullanıyor. Başbakan Netanyahu'nun gece saat 2'de Pfizer CEO'su Albert Bourla'yı arayarak aşı için pazarlık yaptığı ifade ediliyor.

~~NÜFUSUN YÜZDE 77’SİNE YETECEK AŞI VAR

8 milyon doz Pfizer/Biontech, 6 milyon doz Moderna aşısı satın alan ülkede şu an nüfusun yüzde 77'sine kadar yetecek aşı olduğu biliniyor.

Başbakan Netanyahu geçen yaz kısıtlamaları erkenden kaldırdırğı gerekçesiyle salgında ikinci dalgaya yol açtığı sebebiyle eleştiriliyordu. Ülke 2020 yılını 423 bin vaka ve 3,300 vefat ile kapattı.

Hafta sonu itibarıla yüksek risk grubunun yüzde 50'sine ilk doz aşının vurulmuş olması bekleniyor.

Şimdilik aşı yüksek risk gruplarına yapılırken yaşı 60'ın üzerinde olan insanlar akıllı telefonlarına indirdikleri bir uygulama ile aşı için randevu alabiliyor. Kişi aşı olmak istediği bölgeyi seçiyor, aynı zamanda ikinci doz için de randevu otomatik olarak sistem tarafından oluşturuluyor.

~~FİLİSTİN’DE SON DURUM

İsrail'de durum böyleyken yıllardır bu ülkeden gördüğü zulüm sebebiyle ekonomisi mahvolan Filistin aşı bulmaya çalışıyor.

Filistinli liderler ve uluslararası aktivistler, İsrail’in Filistinlilerin olabildiğince çabuk aşılanması için sorumlulukları olduğunu söylüyorlar. İsrail Sağlık Bakanı Yuli Edelstein ise aynı fikirde değil. Bir röportajda böyle bir sorumluluklarının olmadığını ifade eden Edelstein, “Böyle bir sorumluluğumuz yok fakat corona virüsü söz konusu olduğunda yardım etmek bizim çıkarımıza.” dedi.

ÖNCE İSRAİLDE YAŞAYANLAR AŞILANACAK

İsrailli Bakan Edelstein çarpıcı bir açıklamaya daha imza atarak ülkenin biriktirdiği aşı stoğunun bir kısmının Filistin’e aktarılabileceğini ancak öncelikle İsrail nüfusunun aşılanması gerektiğini söyledi.

RAKAMLAR NE SÖYLÜYOR?

Filistin’de yeni açıklanan rakamlara göre aktif 22 bin 604 corona virüsü vakası bulunuyor. Ülkede şu ana kadar corona virüsü nedeniyle bin 243 kişi hayatını kaybetti. Corona virüsüyle kısıtlı imkanlarla mücadele eden ülkede yeni açıklanan rakamlara göre 105 bin 233 kişi hastalığı yenmeyi başardı.

~~MALİ DESTEĞİN YANINDA LOJİSTİK DESTEK DE GEREKİYOR

Hem İsrail hem de mali engelleriyle karşı karşıya olan Filistinliler lojistik desteğe de ihtiyaç duyacaklar. Mevcut durumda Gazze’de günde sekiz saat elektrik kullanılabiliyor. Bu durumda Pfizer aşılarının -70 derecede saklanması gerektiği düşünüldüğünde, aşılanma süreci çok daha zora giriyor.

Gazze’de bulunan Filistin Sağlık Bakanlığı Yetkilisi Abd Robbo konuyla ilgili teknik gereksinimlere sahip olmadıklarını ifade ederek “Bu konuda İsrail tarafı ile görüşmeler yaptık, ancak şu ana kadar bir anlaşma yok.” açıklamasında bulundu.

~~
AŞILAR KONTROL NOKTALARINDAN GEÇMEYEBİLİR

Gazze ve Batı Şeria bölgesinde İsrail tarafından kontrol altında tutulan birçok kontrol noktası bulunuyor. Sağlık uzmanları, İsrail’in DSÖ tarafından acil kullanım için onaylanan aşıları tanımasını beklediklerini, ancak diğerlerinin kontrol noktalarında durdurulabileceğini ifade ediyor. Filistin Corona Virüsü Görev Gücü Üyesi Salwa Najjab, sınırları üzerinde söz hakkına sahip olmadıklarını ifade ederek sözlerini şu şekilde noktalıyor: Bu konuda İsrail ile koordineli çalışmamız gerekiyor ve herkes aşıyı alamayacağımızdan korkuyor. Diğer taraftan Filistinli yetkililerle koordineli olarak çalışan ve COGAT olarak bilinen İsrail Savunma Bakanlığı’na bağlı hükümetin faaliyetlerini yürütmekle görevli olan kuruluş, belirli aşıların kontrol noktalarından geçişi hakkında hiçbir yanıt vermedi.

~~FİLİSTİNLİLERİN UMUDU COVAX

Filistin halkı gözlerini Covax tarafından gönderilme ihtimali bulunan aşılara dikmiş durumda. Hem Gazze’yi yöneten Hamas hem de Barış Şeria Filistin Yönetimi, Covax programına kayıt oldu. DSÖ ve Birleşmiş Milletler tarafından da desteklenen oluşum, dünya çapında geliştirilmekte olan 14 aşıyı gözden geçiriyor. Ancak Gazze ve Batı Şeria yeni bir corona virüsü dalgasıyla karşı karşıya kalsa bile aşılanma süresi aylar alacak gibi duruyor. DSÖ yetkilisi Rockenschaub konuyla ilgili “2021'in ilk çeyreğinin sonunda gelişme sağlanabilir, ancak bunu tahmin etmek gerçekten zor” diyor.

BİR DİĞER UMUT BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ

Birçok yönden umutları tükenmek üzere olan Filistinler yeni arayışlara giriyorlar. Batı Şeria’da doktor ve Filistin Corona Virüsü Görev Gücü Üyesi Salwa Najjab’a göre, Filistin Yönetimi Birleşik Arap Emirlikleri’nden aşı talep etti. Halk sağlığı yetkilileri konunun belirsiz ve resmi güvencelerin eksik olduğunu dile getirse de, Rusya'nın Sputnik V aşısının 4 milyon dozunu hazırlamayı teklif ettiği bildirildi.

~~*Bu haberdeki bilgilerin önemli bir bölümü Business Insider’dan Susie Neilson’ın, İsrail nasıl iki haftadan kısa bir süre içinde nüfusunun yüzde 9’unu aşıladı – açık ara her ülkenin önünde  (How Israel got vaccines to 9% of its population in less than 2 weeks – far more than any other country) ve Washington Post gazetesinden Steve Hendrix ve Shira Rubin'in ‘İsrail aşılamaya başlıyor ama Filistinliler aylarca bekleyebilir' (Israel is starting to vaccinate, but Palestinians may have to wait months) isimli makalesinden alınmıştır.