Türkiye peron mu deÄiÅtirecek, kaza mı yapacak? Merkezi Brüksel'de bulunan düÅünce kuruluÅlarından Friends of Europe (Avrupa'nın Dostları), limanların açılması gibi Kıbrıs kaynaklı engelleri dikkate alarak, sonbaharda karÅılaÅılması muhtemel 4 senary
Türkiye peron mu deÄiÅtirecek, kaza mı yapacak? Merkezi Brüksel'de bulunan düÅünce kuruluÅlarından Friends of Europe (Avrupa'nın Dostları), limanların açılması gibi Kıbrıs kaynaklı engelleri dikkate alarak, sonbaharda karÅılaÅılması muhtemel 4 senaryoyu belirledi. İÅte ayrıntılar; DüÅünce kuruluÅu analistlerinden Kristy Hughes tarafından Brüksel, Londra, Ankara, İstanbul ve Kıbrıs Rum kesiminde önemli isimlerle görüÅülerek hazırlanan raporda, fiili müzakerelere baÅlanmasından bir yıl sonra Türk ve AB tarafının ''birbirleriyle kavgalı duruma düÅtüÄü'' anlatılıyor. Limanlar sorunu nedeniyle sonbaharda Türkiye'nin AB yolculuÄunda önemli geliÅmelerin yaÅanabileceÄine dikkat çekilen raporda, "tren yolculuÄu" benzetmesiyle muhtemel 4 senaryo olarak ''tam istim üzerinde ilerleme", "raydan hafifçe çıkma", "peron deÄiÅtirme" ve "büyük tren kazası'' sayılıyor. Türkiye'nin Ek Protokol uyarınca limanlarını ve havaalanlarını Kıbrıs Rum kesimine açmak için AB'nin daha önce taahhüt ettiÄi Åekilde KKTC'ye uygulanan izolasyonları kaldırmasını istediÄi anlatılan raporda, AB'nin ise her iki konunun arasında baÄlantı olmadıÄında ısrar ettiÄine iÅaret ediliyor. Friends of Europe, AB-Türkiye iliÅkilerinde diÄer olumsuz faktörleri, ''Türk tarafının AB'nin nihai üyelik amacına baÄlılıÄı konusunda Åüphelerini artırması, AB tarafının ise Türkiye'deki reformların yavaÅlamasından endiÅeye kapılması ve anayasa çıkmazı nedeniyle genel anlamda geniÅleme konusunda Åüpheler yaÅaması'' Åeklinde sıralıyor. Raporda, AB'ye uyum reformları kapsamında Türkiye'nin acil olarak yapması gerekenler ise ifade özgürlüÄünü kuvvetlendirecek yasal deÄiÅiklikler ve uygulamada karÅılaÅılan sorunların aÅılması olarak gösteriliyor. SENARYOLAR Türkiye'nin en yetkili aÄızlardan ifade ettiÄi Åekilde Ek Protokol uyarınca sonbaharda limanlarını Kıbrıs Rum kesimine açmaması durumunda Gümrük BirliÄi ile baÄlantılı 3 fasılda müzakerelerin ilerlemeyeceÄi ve verilecek tepki konusunda AB'nin bir karar almaya çalıÅacaÄı belirtilen raporda, uzlaÅı saÄlanamaması durumunda bile tek tek ülkelerin süreci bloke edebileceÄi görüÅü dile getiriliyor. Raporda, bu durumda ortaya çıkması muhtemel senaryolar arasında sayılan ''Tam istim üzerinde ilerleme'' için, AB'nin KKTC üzerindeki izolasyonların kaldırılması yönünde bir uzlaÅı yakalaması ve limanlarını açma yükümlülüÄü için Türkiye'ye hareket alanı sunması gerektiÄi kaydediliyor. ''Hafifçe raydan çıkma'' senaryosu, limanların açılmaması nedeniyle sadece Gümrük BirliÄini doÄrudan ilgilendiren birkaç fasılda müzakerelerin dondurulması Åeklinde ifade ediliyor. ''Peron deÄiÅtirme'' senaryosu, sürecin ciddi bir Åekilde yavaÅlaması, AB'nin konuyu yeniden ele alması ve Türkiye'ye yeni randevu vermek zorunda kalmasını içeriyor. Friends of Europe, müzakerelerin tamamen askıya alınması ya da tüm fasıllarda engellemeyle karÅılaÅılması halinde ''büyük tren kazası''nın yaÅanmasını kaçınılmaz buluyor. İLİÅKİLER ZARAR GÃRÃRSE BUNUN KİMSEYE FAYDASI OLMAZ AB-Türkiye iliÅkilerinin ciddi bir Åekilde zarar görmesinin ya da tam bir kırılma yaÅanmasının her iki taraftaki aÅırı milliyetçiler dıÅında kimseye bir faydasının olmayacaÄı görüÅünün dile getirildiÄi raporda, AB'nin Müslüman bir ülkeye sırtını döndüÄü için küresel politikada zorlanacaÄı, güvenilirliÄinin ciddi olarak darbe alacaÄı ve Türkiye'nin içinde bulunduÄu bölgede zaten büyük tehdit altında olan istikrarın ciddi darbe alacaÄı uyarısında bulunuluyor. Friends of Europe raporunda, her iki tarafa Åu uyarılar yapılıyor: ''AB ve Türkiye'nin, göz yaÅlarıyla biten bir sonları olmayacaksa, iç siyasi dinamikleri, birbirlerine karÅı taahhütleri ve bütün stratejik iliÅkileri hakkında bazı ciddi sorularla yüzleÅmesi gerekiyor. AB'den uzak konumlanmak Türkiye'nin çıkarına deÄilken, önümüzdeki yıllarda Türkiye ile kavgalı politikalar içinde olmak AB'nin çıkarına deÄildir.''
