TL, gülümseyen Atatürkâle döndü arkasına ilk kadın felsefeci de girdi
TL, gülümseyen Atatürkâle döndü arkasına ilk kadın felsefeci de girdi Merkez Bankası, Başbakan Tayyip Erdoğanâın da katıldığı törenle 1 Ocak 2009âda tedavüle çıkacak Türk Lirasıânı tanıttı. TL banknotlarının ön yüzünde gülümseyen Atatürk portreleri yer alırken, arka yüzüne Ord. Prof. Dr. Aydın Sayılı, Ord. Prof. Dr. Cahit Arf, Mimar Kemaleddin, Itri, Fatma Aliye Hanım ve Yunus Emreânin resimleri girdi. İŞTE YENİ TÃRK LİRASI Türk Lirası'nın 165 yıllık tarihi PARA Reformu çerçevesinde 1 Ocak 2009âda tedavüle girecek "Türk Lirası" dün Merkez Bankasıânda tanıtıldı. "Yeni" ibaresi atılan TL ile madeni kuruşlar, tamamen yenilenen tasarımları ve yeni boyutlarıyla kullanıma sunulacak. Bir yıl boyunca YTL ve TL aynı anda geçerli olacak. 1 lira artık sadece madeni olarak basılırken, en yüksek banknot 200 lira oldu. Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz ile Başbakan Tayyip Erdoğanâın yaptığı tanıtımın ardından örnek banknotlar basına dağıtıldı. Türk Lirası banknotlarının ön yüzünde Atatürk portreleri yer alacak. 5 TLânin arka yüzünde Ord. Prof. Dr. Aydın Sayılı, 10 TLânin arka yüzünde Ord. Prof. Dr. Cahit Arf, 20 TLânin arka yüzünde Mimar Kemaleddin, 50 TLânin arka yüzünde Fatma Aliye Hanım, 100 TLânin arka yüzünde Itri, 200 TLânin arka yüzünde de Yunus Emre portreleri bulunacak. Yılmaz, 1 Ocak 2005âte paradan altı sıfır atılmasıyla başlayan süreci, "Para reformunu böylece tamamlamış olacağız. Paramızın asli ve geleneksel adına, TLâye dönüyoruz" dedi. Gülümseyen Atatürk Seri tasarım anlayışı ile konu bütünlüğü taşıyan yeni tasarımlarda, sistematik boyut farklılığı sağlandı. Banknotlar kupür değerine göre boyda 6 milimetre, ende 4 milimetre farklarla küçükten büyüğe doğru sıralandı. Tüm banknotlarda Atatürkâün gülümseyen yeni portrelerine yer verildi. 5 ve 10 TLâde Atatürkâün 1927 yılında Ethem Temâin çektiği fotoğrafı, 20 ve 50 TLâde 1931âde Gazi Ãiftliğiânde Cemal Işıkselâin çektiği fotoğrafı, 100 ve 200 TLâde 1934âde Ãankaya Köşküânde yine Cemal Işıkselâin çektiği fotoğrafı kullanıldı. Hepsi farklı renklerde Banknot kağıtları da farklı renklerde basıldı. Birbirini takip eden kupürler, kontrast pastel bir ton oluşturdu. Seri ve sıra numaraları 9 haneden 10 haneye çıkarılırken, rakam boyutları küçültüldü. Tüm banknotların değeri görme engelliler için kabartma harflerle Braille alfabesiyle de yazıldı. Boyutlarındaki farklar ile görme engellilerin banknotları kolaylıkla birbirinden ayırması da amaçlandı. Banknotların arka bölümünde; ulusal ve uluslararası ölçekte değer yaratmış, bilim ve sanat dünyasına kazandırdıkları eserlerle evrensel boyutta kabul gören ve "milli değer" olma özelliği taşıyan ünlü portrelere yer verildi. Bu portreler seçilirken, "Herhangi bir siyasi görüşle özdeşleştirilmemeleri ve topluma mal olan kişiler olmaları" kriterleri esas alındı. Yenilenen paranın figürleri arasında atom motifleri, güneş sistemi, atomun yapısı, ilk çağ mağaraları, aritmetik diziler, hokka, tüy, kağıt, kitap, notalar, ney üfleyen Mevlevi derviş, gül motifi, barış-kardeşliği ve tasavvufta dervişin ruhunu simgeleyen güvercin, Yunus Emreânin "Sevelim Sevilelim" sözü yer alıyor. Sıfır eklendikçe suratı asılırdı MERKEZ Bankası, Türk Lirasıândaki 6 sıfırı atma operasyonuyla giriştiği "para reformu"yla, banknotların üzerinde yer verilen Atatürk portrelerini de değiştirdi. Türk Lirasıânın sıfırları her arttığında, banknot üzerindeki Atatürk portreleri daha gergin bakışları olan pozlarından seçilirdi. Bu durum haberlere, "Sıfırlar bollaştı, Atatürkâün suratı asıldı" diye yansırdı. 6 sıfır atılmasından sonra YTLâde Atatürk portresi değişti, şimdi de gülümseyen pozlarına yer verildi. İŞTE YENİ BANKNOTLARIMIZ 200 TL: Ãnde Atatürk, arkada Yunus Emre Ãn yüzünde Atatürk portresi, portreyi çevreleyen mavi ay yıldız motifi ve turuncu renkte sekizgen şekil. Arka yüzünde Yunus Emre portresi. Portrenin solunda Yunus Emreânin gül motifi, barışın, kardeşliğin ve tasavvufta dervişin ruhunu simgeleyen güvercin motifi, "sevelim sevilelim" sözü ve anıt mezarının görüntüsü.motifler de kullanıldı. Yunus Emre (1238-1320): Anadoluâda tasavvuf akımının ve Türkçe şiirin öncülerinden. Eserlerinde Türkçeânin en güçlü özelliklerini kullanarak, tasavvuf konularını işledi. İnsanların din, mezhep, ırk, millet ve mevki, sınıf farkı gözetilerek ayrıştırılmasına karşı çıktı. 100 TL: Ãnde Atatürk, arkada Itri Ãn yüzünde Atatürk portresi, portreyi çevreleyen mor ay yıldız motifi ve içinde müzik notası figürü bulunan pembe renkli daire motifi. Arka yüzünde Itri olarak bilinen Buhurizade Mustafa Efendiânin portresi. Portrenin sol tarafındaki alanda müziği simgeleyen notalar, enstrümanlar ile Itriânin Mevlevi kişiliğini vurgulamak üzere ney üfleyen Mevlevi dervişe yer verildi. Buhurizade Mustafa Efendi (1640-1712): Itri adıyla bilinen bestekar, klasik Türk müziğinin kurucusu. En bilinen eseri "Tut-i mucize guyem ne desem laf değil" olan Itri, dini musikide de önemli eserleri var. Bayram Tekbiri, Sagah Salat-ı Ãmmiye bunlardan bazıları. 50 TL: Ãnde Atatürk, arkada Fatma Aliye Hanım Ãn yüzünde Atatürk portresi, portreyi çevreleyen ay yıldız motifi, hokka ve tüy kalem motifi. Arka yüzünde yazar-felsefeci Fatma Aliye Hanımâın portresi. Portrenin sol tarafında Aliye Hanımâın edebiyatçı ve felsefeci kişiliğini vurgulamak üzere hokka, tüy kalem, kağıt ve kitap motifleri kullanılarak bir kompozisyon. Fatma Aliye Hanım (1862-1936): Türk edebiyatının ve İslam coğrafyasının ilk kadın romancısı, ilk Türk kadın felsefeci olarak kabul ediliyor. Kadın haklarını savunan yazar, bugünkü adıyla Kadınları Himaye Derneği olan Şefkati Nisvanâı kurdu. 20 YTL: Ãnde Atatürk, arkada Mimar Kemaleddin Ãn yüzünde Atatürk portresi, portreyi çevreleyen açık kahverengi ay yıldız motifi ve sarı, beyaz geometrik bir şekil. Arka yüzde Mimar Kemaleddinâin portresi ve portrenin sol tarafında Gazi Ãniversitesi rektörlük binasının çizgisel bir çalışması, mimarinin 3 boyutlu yapısını simgelemek üzere küp, kare ve silindir formları var. Mimar Kemaleddin (1870-1927): Ulusal mimarlık akımının öncü isimlerinden. Kudüsâteki Mescid-i Aksaânın onarımını 1919âda yaptı. Ankara Palas, Edirne Gar Binası, İstanbul Sirkeciâdeki Vakıf hanlar, Bebek Camii gibi pekçok yapıya imzasını attı. 10 TL: Ãnde Atatürk, arkada Prof. Cahit Arf Ãn yüzünde Atatürk portresi, portreyi çevreleyen mor ay yıldız motifi, ikili sayı sistemini ifade eden rakamlar, içinde Atatürkâten bir kesit bulunan yedigen şekil. Arka yüzünde Ordinaryüs Prof. Dr. Cahit Arfâın portresi yer alıyor. Arka yüzde, aritmetik diziler, abaküs, sayılar, Arf değişmezinden bir kesit ve ikili sayı sistemini ifade eden rakamlar da var. Ord. Prof. Dr. Cahit Arf (1910-1997): Türkiyeânin yetiştirdiği en büyük matematikçilerden biri. 20âden fazla özgün yayın üretti. Matematik dünyasına Arf Değişmezi, Arf Halkaları, Arf Kapanışları gibi kendi adıyla bilinen teoremleri kazandırdı. 5 YTL: Ãnde Atatürk, arkada Prof. Aydın Sayılı Ãn yüzünde Atatürk portresi, portreyi çevreleyen kırmızı ay yıldız motifi ve stilize edilmiş atom motifi. Arka yüzünde bilim tarihçisi Ordinaryüs Prof. Dr. Aydın Sayılıânın portresi yer alıyor. Arka yüzde, bilim tarihindeki bazı önemli olayları sembolize etmek üzere güneş sistemi, atomun yapısı, DNA gibi motifler de kullanıldı. Ord. Prof. Dr. Aydın Sayılı (1913-1993): Bilim tarihinin kurulması, gelişmesinde büyük katkısı var. Harvard Ãniversitesiândeki doktorasıyla dünyada bir ilkin sahibi. Türklerin, İslam dünyasının, bilime ve batı medeniyetinin oluşumuna yaptığı katkıyı ortaya koydu. Madeni paralar nasıl olacak Arka yüzünde Atatürkâün aynı profil rölyefi bulunan madeni paraların ön yüz desenleri şöyle: 1 KURUŞ: Ay-yıldız, Kardelen çiçeği motifi. Ağırlığı 2,20 gr. Kenarı düz. 5 KURUŞ: Ay-yıldız, hayat ağacı motifi. Ağırlığı 2,90 gr. Kenarı düz. 10 KURUŞ: Ay-yıldız, 10 sayısının zemininde ve etrafında Rumi motif. Ağırlığı 3,15 gr. Kenarı düz. 25 KURUŞ: Ay-yıldız, çevresinde Kufi yazı ile geçme desen. Ağırlığı 4 gr. Kenarı tırtıllı. 50 KURUŞ: Ay-yıldız, Boğaziçi Köprüsü motifi. Ağırlığı 6,80 gr. Kenarı iri şekilde tırtıl. 1 LİRA: Ay-yıldız, halka içinde bitki formlu bordür, orta dairede Rumi motif. Ağırlığı 8,20 gr.