Kırgızistan’da kan gövdeyi götürüyor

Kırgızistan'ın güneyinde önce ülkenin ikinci büyük kenti Oş'ta yaşanan ve ardından Celalabat'a sıçrayan etnik çatışmalarda ölenlerin sayısı 80'e ulaştı.

Kırgızistan'ın güneyinde önce ülkenin ikinci büyük kenti Oş'ta yaşanan ve ardından Celalabat'a sıçrayan etnik çatışmalarda ölenlerin sayısı 80'e ulaştı.

Çatışmalarda ilk defa bir Türk'ün yaralandığı haberi geldi.  Kırgızistan Sağlık Bakanlığı iki kentteki ölü sayısının dün sabah itibariyle 80'e ulaştığını açıkladı. Yaralı sayısı ise bin 66 olarak verildi. Bunlardan 608'i hastanelerde tedavi ediliyor. 

Bu arada etnik çatışmalarda ilk kez bir Türkiye vatandaşı yaralandı. Bir kaynak, Özbek bir bayanla evli Türkiye vatandaşı bir öğrencinin evinin basılması sonucu yaralandığı ve hastaneye kaldırılarak tedavi altına alındığı bildirildi.

Diğer yandan çocuk, kadın ve yaşlılardan oluşan çok sayıda Özbek ise Dostluk ve Karasu sınır kapılarında Özbekistan'a geçiyor. Geçenler arasında yaralı Özbeklerin de olduğu belirtiyor. Özbekistan tarafına geçen Kırgızistan vatandaşları Özbekler, en yakın okul, yaz kampları ve spor tesislerine yerleştiriliyor.

Oş ve Celelabat'da hayat durma noktasında

Diğer yandan hayatın durma noktasına geldiği Oş ve Celelabat'a ilaç ve sağlık personeli takviyesi yapılıyor. Ayrıca gıda sıkıntısının yaşandığı bölgeye insani yardım malzemeleri gönderiliyor.

İki kentte de gerginliğin devam ettiği ve aralıklarla silah seslerinin geldiği haber veriliyor. Cihan'ın konuştuğu bir görgü tanığı "Oş'un şimdilik düne nispeten sakin olduğunu, ketten tek tük silah seslerinin geldiği" söyledi.

Bu, arada Oş, Karasu ve Aravan'da ilan edilen süreli sokağa çıkma yasağı ise devam ediyor.

Etnik çatışmanın baş gösterdiği bir diğer kent Celalabat'ta da durumun giderek ağırlaştığı ve gerilimin artığı haber veriliyor. Kentte önceki gün  patlak veren çatışmalarda şimdiye kadar 8 kişi hayatını kaybetti. Oş'ta ise ölü sayısı 72 oldu.

Öte yandan Oş'un kenar mahallelerinde kimliği belirsiz bazı kişilerce megafonla "Özbekistan askeri gücü Kırgızistan topraklarına girdi" anonslarının yapıldı belirtildi.

Etnik çatışmaların etkili olduğu Oş'ta doğalgaz kesintisi devam ederken bazı semtlerde ise hem su ve hem de elektrik kesintisi yaşanıyor.

Çatışmaları "yabancı ülke yönlendiriyor" suçlaması

Kırgızistan'da geçici hükümetin yargı konularından sorumlu Başbakan Yardımcısı Azimbek Beknazarov, ülkenin güneyindeki çatışmaların yurt dışından yönetildiğini savundu. Beknazarov, devlet televizyon kanalında katıldığı bir programda yaptığı açıklamada, ülkenin güneyindeki olayların çok başarılı biçimde önceden hazırlanmış olduğunu ve yurt dışından yönetildiğini söyledi. Çatışma bölgesinden Bişkek'e dönen Beknazarov, güneydeki çatışmaların çıkış sebebini şöyle anlattı:

"Maskeli silahlı kişiler şehir merkezinde olay çıkardılar. Bu grup rastgele vatandaşlara ateş ederek olay yerinden ayrıldı. Gittiler, Kırgızların yaşadığı mahallelerde Kırgız gençlere ateşe ettiler. Bir veya iki saat sonra şehrin Özbek mahallesinde bu kez Özbekler silahla tarandı. Kırgızlar Özbeklerin kendilerine saldırı düzenlendiğini Özbekler de Kırgızların saldırısına uğradıklarını düşünerek kent merkezinde birbirine girdiler. Bu sırada çeşitli binalarda ve dağlarda saklanan keskin nişancılar sivil vatandaşlara ateşe etmeyi sürdürdüler. Bir süre sonra durum kontrolden çıktı. Polis olaylara engel olamadı. Hala maskeli keskin nişancılar, sivilleri öldürmeyi sürdürüyor. Bu kadar silah ve kurşun kimler tarafından getirildi? Görülüyor ki bu olaylar daha önceden hazırlanmış. Bu olaylar, geçici hükümete ve referandumun iptaline yöneliktir. Edindiğimiz bilgiye göre, Tacikistan'dan bir grup Kırgızistan'a geçti."

Beknazarov, üç hafta önce, devrik lideri Kurmanbek Bakiyev'in kardeşi eski istihbaratçısı Canıbek Bakiyev'in Tacikistan'da saklandığını ve yanında silahlı kişilerin bulunduğunu ileri sürmüştü.

Celalabad'ta bir ay önce Kırgızlar ile Özbekler arasında çıkan gerginliğin, eski lider Kurmanbek Bakiyev'in oğulları Maksim ve Marat ile Bakiyev'in kardeşi Canıbek Bakiyev tarafından organize edildiği ileri sürülmüştü.

Türk vatandaşları acilen tahliye bekliyor

Etnik çatışma devam ederken burada yaşayan Türkiye vatandaşları acilen tahliye bekliyor. Kimi Türkiye vatandaşlarının çevredeki köylere giderek çatışmalardan ve saldırılardan korunmaya çalıştığı kentte çok sayıda Türkiye vatandaşının ise zor durumda olduğu bildirildi.

Kente yakın bir köye sığınmak zorunda kalan Türkiye vatandaşı "Şu anda çalıştığımız iş yerimizi terk ederek yakın bir köye sığınmış durumdayız. Bu durumda olan çok sayıda arkadaş var" diyerek durumun çok zor ve tehlikeli boyutta olduğunu söyledi.

Çalıştıkları işyerlerini terk etmek zorunda kaldıklarını ve bu iş yerlerini tamamen Allah'a havale ettiklerini belirten Türkiye vatandaşı, "Kentten bu kaldığımız köye gelene kadar yolumuz birkaç kes kesildi. Sadece Türkiyeli olduğumuzdan bize dokunmadılar. Kırgız ve Özbekler arasında şu anda büyük bir kin nefret yaşanıyor." ifadesini kullandı.

ABD'nin Türkmen uçağını kiralayarak bugün itibariyle Oş'ta bulunan vatandaşlarını tahliye etmeye çalıştığını hatırlatan Türkiye vatandaşı, "Devletimizden de acilen destek bekliyoruz. Şu anda Oş'tan çıkarak başkent Bişkek'e gidebilecek bir durumumuz bile yok. ABD vatandaşlarını tahliye ederken devletimiz de bize sahip çıksın." dedi.

"Hiçbir arkadaş şu anda mal derdinde değil, canını kurtarma, çoluk çocuğunu koruma derdinde." diyen Türkiye vatandaşı birçok Türkiye vatandaşının ise çıkamadıkları kentte çok daha zor şartlarda olduğuna vurgu yaptı.

Yine şehir dışında ayrı bir köye sığınmak zorunda kalan bir diğer Türkiye vatandaşı ise "Türkiye'den tahliye konusunda destek bekliyoruz. Böyle bir çalışma en azında çocuk ve bayanların tahliyesi konusunda çok yararlı olacak. Kentte şu anda hayat durmuş durumda. İnsanlar gıda sıkıntısı yaşıyor. Onlarca Türkiye vatandaşı burada mahsur kalmış durumda. Hükümetimizden destek bekliyoruz." diye konuştu.

Özbekistan sınırı açtı

Kırgızistan'da başlayan çatışmaların durdurulamaması üzerine sınırı açan Özbekistan hükümeti, bölgeden kaçanların ülkeye girişine izin verdi. AA muhabirinin yerel yetkililerden ve görgü tanıklarından edindiği bilgiye göre, Özbekistan hükümeti, çoğunluğu yaşlı, kadın, çocuk ve yaralılardan oluşan 5 bin kadar mülteciyi Andican vilayetinin Calalkuduk ve Hocaabat kentlerinde oluşturduğu mülteci kamplarına yerleştirdi. Kırgızistan'dan Özbekistan'a mülteci akınının halen devam ettiği öğrenildi.

Dışişleri Bakanlığı: Olaylar endişe verici

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Kırgızistan'daki olaylar konusunda, AGİT dönem başkanı Kazakistan Dışişleri Bakanı Kanat Saudabayev ve Kırgızistan Geçici Yönetimi Başkan Yardımcısı Almazbek Atambayev ile birer telefon görüşmesi yaptı. Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, Türkiye'nin başlıca önceliğinin, "Kırgızistan'daki Türk vatandaşlarının kaygılarının giderilmesi olduğu" belirtildi. Açıklamada, "Vatandaşlarımızın olaylardan etkilenmemesini teminen gerekli güvenlik tedbirlerinin alınması Kırgız yönetiminden talep edilmiştir" denildi. Açıklamada, Kırgızistan'ın güneyinde son günlerde tırmanan ve etnik bir nitelik kazanan olayların endişe verici olduğu kaydedilerek, "Olayların bir an evvel kontrol altına alınması ve 27 Haziran 2010 günü yapılması planlanan anayasa referandumunun sağlıklı koşullarda gerçekleştirilerek, ülkede meşru ve demokratik bir hükümetin kurulmasına yönelik sürecin başlatılması umut edilmektedir" ifadelerine yer verildi. Ülkede Nisan ayında yapılan yönetim değişikliğinden sonra Kırgızistan'ın bir an evvel istikrar ve huzura kavuşması için Türkiye'nin hem ikili düzeyde, hem de uluslararası platformlarda gerekli girişimlerde bulunduğunun belirtildiği açıklamada, "Ülkemiz, kardeş Kırgız halkına verdiği desteği bundan sonra da sürdürecektir" denildi.