Kırgızistan'da muhalefet önderliğindeki halk ayaklanması yönetimin devrilmesiyle sonuçlandı. Muhalefet kontrolü ele geçirdiğini açıkladı, geçici hükümet kuruldu. Kırgız güvenlik güçleri ile Devlet Başkanı Kurmanbek Bakiyev'in istifasını isteyen muhalifler arasında silahlı çatışma çıktı. Olaylarda ölü sayısı 65'e yükseldi. 400 kişi de yaralandı.
Geçici hükümetin başkanı Roza Otunbayeva yaptığı basın toplantısında meclisin feshedildiğini açıkladı. Geçici hükümet, ülkeyi 6 ay yöneteceğini bildirdi.
Geçici hükümetin maliye, savunma, milli güvenlik hizmetleri ve sınır birliklerinden sorumlu devlet bakanın isimleri de açıklandı.
Devlet Başkanı Kurmanbek Bakıyev'in döneminde kamu yönetimi reformu çerçevesinde kurulan devlet başkanlığına bağlı Yatırım, İnovasyon ve Kalkınma Merkez Ajansı'nın da kaldırıldığı bildirildi. Ajansın başında Bakıyev'in oğlu bulunuyordu.
Öte yandan 5 bankanın çalışmalarının da 6 ay süreyle durdurulduğu bildirildi.
Geçici hükümetin başkanı Roza Otunbayeva yaptığı basın toplantısında, Kırgızistan'ın hemen hemen tamamının kontrolleri altında olduğunu iddia ederek, Oş ve Celalabad kentlerinde de kontrolü ele geçirmek için çalıştıklarını söyledi.
Öte yandan, ülkenin kuzeyindeki Talas, Bişkek ve Issık Göl ile Narın eyaletlerinde geçici yönetimler görevlerine başladı.
Özbekistan, muhalefetin hükümeti ele geçirdiği Kırgızistan'la olan sınırını kapattı. Kırgız sınır hizmetleri sözcüsü Dizhodar Isakonov, telefonla yaptığı açıklamada, "Özbek tarafının talebi üzerine Özbek-Kırgız sınırında insanların ve araçların geçişi askıya alındı" dedi.
Bakiyev'e istifa çağrısı
Seçim ve siyasi partiler yasalarını değiştireceklerini bildiren Otunbayeva, Devlet Başkanı Kurmanbek Bakıyev ile de görüşmeler yapacaklarını vurguladı. Otunbayeva, Devlet Başkanı Bakıyev'e istifa etmesi çağrısında da bulundu.
Bakiyev'in Calalabad'da halkın karşısına çıkması bekleniyor
Bu arada, dünkü olaylar sırasında Oş kentinden memleketi Calalabad kentine geçen Devlet Başkanı Kurmanbek Bakiyev'in, kent merkezinde bir mitinge katılması bekleniyor.
Aikpress ajansının haberinde, sabah saatlerinde Calalabad kentinde başlayan mitinge Bakiyev'in de dahil olacağı belirtilirken, mitinge katılanların sayısının da artmakta olduğu ifade edildi. Bakiyev'i koruma komitesinin kurulması planlanan memleketinde, yandaşları ve akrabalarının Bişkek'e yürümeyi planlandığı da öne sürülüyor.
HALK İSYANI
Kırgızistan kana bulandı. 5 yıl önceki olayların ardından muhalifler yine ayaklandı. Güvenlik güçleri ile halk arasında sokak çatışmaları yaşandı.
Bir kısmı silahlı onbinlerce gösterici başkentte, önce İçişleri Bakanlığı'na yürüdü. Ardından Devlet Başkanlığı binasını işgal etti.
Sosyal Demokrat Partisi (SDP) Milletvekili İsa Omurkulov, yaptığı açıklamada, "Maalesef göstericilere engel olamadık, binaya girdiler. Ne yazık ki, binanın penceresinden alevler yükseliyor" dedi.
Omurkulov, muhalif liderlerin Devlet Başkanlığı binasında olduğunu da kaydetti.
Yağma olayları...
Göstericilerin işgalinden hemen sonra yağmalanmaya başlanan Devlet Başkanlığı binasının pencerelerinden mobilyalar, dosyalar, bayraklar pencereden atıldı, çığlık sesleri duyuldu.
Elektriklerin büyük oranda kesik olduğu Bişkek'te gerginlik sürerken, ana caddelerdeki dükkanlar yağmalanıyor. Ayrıca, başkentin çeşitli bölgelerinden kara dumanlar yükseliyor.
Son olarak Bakıyev'in evi önce yağmalandı, sonra da ateşe verildi. Ancak alevler komşu evlere de sıçradı. Kent merkezindeki Ala Too meydanında ise 10'dan fazla araç yakıldı.
Ayaklanma karşısında zor anlar yaşayan Kırgızistan polisi göstericilerin üzerine ateş açtı. Göstericiler arasında da silahlı kişiler dikkatleri çekti. Onlar da polise karşılık vermekten geri kalmadı.
Ayaklanma sadece Bişkek'te değil, bir çok kentte yayıldı. Narin kentinde sokağa dökülen, 5 bin muhalif hükümet binasını ele geçirdi. Yeni hükümet kurduklarını açıkladı. Narin bölgesel polis şefi öldürüldü.
Olaylar üzerine, Kırgız hükümeti de geri adım attı. Gözaltına alınan 10 muhalif lider serbest bırakıldı.
Kırgizistan'da kanlı olaylarının ardından, hükümet düştü. Muhalefet, Başkanlık Sarayı'nı ele geçirdi. Hükümet istifa etti, muhalifler geçici hükümet kurdu.
Eylemcilerin, cezaevlerini basarak muhalif liderleri serbest bıraktıkları belirtiliyor.
Havalimanı kapatıldı
Kırgızistan-Kazakistan sınırında geçişler durduruldu. Bişkek Havalimanı uçuşlara kapatıldı.
Uluslararası kamuoyu da olaylardan kaygılı. Beyaz Saray "endişeliyiz" açıklaması yaptı. Olaylarda payı olduğu iddialarını reddeden Rusya da taraflara itidal çağrısı yaptı.
Türkiye de hem Bişkek'te büyükelçilikte hem de Ankara'da Dışişleri Bakanlığı'nda kriz masası oluşturdu. Bakanlık, "şu ana dek Türk vatandaşları etkilenmedi. Güvenliklerinde bir tehdit yok " açıklaması yaptı.
ULUSLARARASI TEPKİLER
Rusya:
Rusya Devlet Başkanı Dimitri Medvedev, Kırgızistan'daki ayaklanmanın halkın rejime karşı öfkesinin bir göstergesi olduğunu söyledi.
ABD ile Rusya arasındaki yeni START anlaşmasının imza töreni için dün akşam saatlerinde Çek Cumhuriyeti'nin başkenti Prag'a gelen Medvedev, sözcüsü aracısıyla yaptığı açıklamada, Kırgızistan'da hükümeti düşüren ayaklanmanın bir iç mesele olduğunu da belirtti.
Sözcü Natalya Timakova, Medvedev'in "Bu Kırgızistan'ın iç meseledir ama protesto biçimi sıradan insanların mevcut rejim tarafından ne kadar üst derecede öfkelendirildiğini ortaya koymaktadır" dediğini belirtti.
Medvedev'in daha fazla kurban verilmemesi ve ülkede düzenin sağlanmasının en önemli şey olduğunu düşündüğünü de belirten sözcü, Rusya Devlet Başkanı'nın, "Kırgızistan Rusya'nın stratejik ortağı olmaya devam edecektir ve bu cumhuriyetteki duruma özel bir önem atfediyoruz" görüşünü dile getirdiğini de aktardı.
Medvedev, ABD Başkanı Barack Obama ile Prag'da bugün nükleer silahların sınırlandırılmasını öngören START anlaşmasını yenileyecek.
Çin:
Çin, komşusu Kırgızistan'daki şiddet olaylarından derin kaygı duyduğunu bildirdi. Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Jiang Yu, komşuları dost Kırgızistan'ın başkenti ve diğer yerlerindeki durumla ilgili derin kaygı duyduklarını, düzenin en kısa sürede sağlanması ve ilgili konuların yasal kanallar yoluyla çözülmesini samimiyetle istediklerini açıkladı.
Kırgızistan ile 858 kilometre sınırı olan Çin'in, eski Sovyet Cumhuriyeti ile çok sayıda enerji anlaşması var. Pekin'in enerji zengini Orta Asya ülkelerine giriş kapısı olan Kırgızistan, aynı zamanda ucuz Çin malları için büyük bir pazar durumunda.
Afganistan NATO güçleri:
Afganistan'daki NATO güçlerinin operasyonlarına destek için kullanılan Kırgızistan'daki ABD askeri üssünden yapılan uçuşların askıya alındığı bildirildi. Afganistan'da NATO liderliğindeki güç tarafından yapılan açıklamada, Kırgızistan'daki siyasi kargaşanın ardından ABD'nin, bu ülkedeki Manas üssünden uçuşları askıya aldığı ve bazı uçakların yerlerini değiştirdiği kaydedildi.
NATO yetkilisi Yarbay Tadd Sholtis, "Bizim anladığımız Manas'ın bazı uçakları taşıdığı ve geçici olarak üsse ve üsten yapılan uçuşları askıya aldığı şeklindedir. Bu faaliyetlerin Afganistan operasyonuna ya da lojistik desteğe önemli etkisi yok" dedi.
